‘Terwijl wij hier ons kerstmaal eten,
zijn er kind’ren die niet weten wat gewone vrede is,
Ik zou geen lied meer kunnen zingen,
als ik niet zeker wist van binnen, dat de strijd gestreden is’
Uit: Elly en Rikkert, ‘Ik weet nog goed’
We bereiden ons voor op het vieren van de komst van Immanuel. En niet alleen wij. Over de hele wereld vieren Christenen (zij het op verschillende datums) de komst van Christus naar deze aarde.
Ook de vervolgde kerk viert Kerst. Dat is net zoiets als het vieren van de verjaardag van de koningin tijdens de Duitse bezetting. Vaak moet het in het geheim. En bij toegestane openbare vieringen is er altijd het risico van een aanslag. Maar het is ook een gelegenheid bij uitstek om het evangelie bekend te maken.
Irak
In Irak is kerst pas sinds vorig jaar een officiële vrije dag voor het hele land. Nu deze dag voor het eerst landelijk gevierd kan worden, heeft de patriarch van de Chaldeeuwse kerk (80% van de Iraakse christenen) laten weten dat de officiële kerstvieringen gecanceld worden. De reden is dat er in de afgelopen weken bij protesten tegen de regering zoveel mensen zijn omgekomen, dat het vieren van een feest als ongepast wordt gezien. De kerk laat weten dat het geld dat normaal gesproken zou worden uitgegeven aan de festiviteiten, nu gebruikt wordt om nabestaanden te helpen van de slachtoffers, waaronder kinderen die door het geweld wees geworden zijn. Er wordt nog wel een kerstboom opgezet, maar die wordt alleen ‘versierd’ met de foto’s van de overledenen.
De christenen komen nog wel met kerst bij elkaar, om te bidden voor hun land.
Iran
In Iran is de tijd voor kerst traditioneel gezien een tijd waarin de overheid de jacht op christenen intensiveert. Vorig jaar werden er in de eerste week van advent alleen al 114 christenen opgepakt. De ondergrondse huiskerken zijn vooral het doelwit, maar ook de erkende kerken kunnen met invallen te maken krijgen.
Iran is zeer onstabiel op het moment, met een economie die volledig is ingestort door sancties en protesten die alleen met heel veel geweld een beetje onder controle kunnen worden gehouden. Dit zal het ‘jachtseizoen’ er niet eenvoudiger op maken voor christenen. Een heel groot deel van de Iraanse gelovigen is in de afgelopen paar jaar tot geloof gekomen. Het is dus een hele jonge kerk, waarvan tienduizenden dit jaar voor het eerst kerstfeest vieren.
China
In China is Xi de afgelopen jaren een ware oorlog begonnen tegen alles wat aan kerst doet denken. Vorig jaar waren er beelden te zien van kerstbomen op publieke plekken die werden omgegooid en van kinderen die op school leerden dat kerst een anti-communistische feest is en dat het verboden was om te vieren. Verschillende huiskerken hebben desondanks een kerstactie op poten gezet. In afgelegen minderheidsgebieden worden kerstpakketten uitgedeeld voor kinderen met kleine geschenken en schoolbenodigdheden en wordt de het kerstevangelie meegegeven. Dit brengt grote risico’s met zich mee, die de Chinese christenen bereid zijn te nemen. Wel vieren ze kerst voorzichtiger, niet meer in grote groepen in het openbaar, maar met een paar mensen op een afgeschermde plek. En honderden Chinese voorgangers moeten dit jaar kerst vieren in de gevangenis.
Het licht schijnt het helderst in de duisternis. Waar Irakese christenen rouwen, Iraanse christenen opgejaagd zijn en Chinese christenen hun vrijheid riskeren, is het vieren van kerst een belijdenis dat de duisternis overwonnen is. We vieren met hen mee, en bidden met hen mee.